Ενεργειακή κρίση και εξοικονόμηση ενέργειας
Ενεργειακή κρίση και ενεργειακή απόδοση κτιρίου
Με την ενεργειακή κρίση να βρίσκεται στο επίκεντρο και μάλιστα εξαιτίας των πρόσφατων διεθνών εξελίξεων να αναμένει να μας απασχολήσει για μεγάλο διάστημα, οι τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλείς. Στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει τα μέλη της για επίτευξη συγκεκριμένων στόχων εξοικονόμησης έως το 2030.
Στην Ελλάδα ο κτιριακός τομέας ευθύνεται για το 42% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, με τις κατοικίες μάλιστα να καταναλώνουν το μεγαλύτερο μέρος αυτής (79,1%). Μάλιστα ένας δείκτης που τεκμηριώνει τις κατοικίες ως έναν εξαιρετικά ενεργοβόρο καταναλωτή ενέργειας είναι πως το 66,83% των κατοικιών κατατάσσεται στις τρεις χαμηλότερες ενεργειακές κατηγορίες, δηλαδή Ε,Ζ και Η.
Διαθέσιμες λύσεις χρηματοδότησης
Για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού τομέα και την εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες, στην Ελλάδα έχουν υλοποιηθεί περισσότερες από 140.000 παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε κτιριακές μονάδες από το 2007 έως και το 2021 στα πλαίσια των προγραμμάτων «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον Ι», «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον ΙΙ (Α και Β κύκλος)» και «Εξοικονομώ Αυτονομώ». Ο αριθμός των κατοικιών που θα αναβαθμιστούν ενεργειακά αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά καθώς σύντομα θα ολοκληρωθεί το στάδιο της υποβολής αιτήσεων και θα ξεκινήσουν οι παρεμβάσεις στα πλαίσια του νέου προγράμματος εξοικονόμησης «Εξοικονομώ 2021». Ταυτόχρονα, και κατά αντιστοιχία με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021», αναμένεται να ξεκινήσει το πρόγραμμα Ηλέκτρα για την Ενεργειακή Αναβάθμιση Δημοσίων Κτιρίων.
Μια από τις επιλέξιμες δαπάνες των δύο προγραμμάτων που αναφέρθηκαν παραπάνω είναι η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας (Smart Ηome). Όπως αναφέρει ο επίσημος οδηγός του προγράμματος «Εξοικονομώ 2021», τα συστήματα Smart Home πρέπει:
- να προσαρμόζουν και να διατηρούν τις καταναλώσεις ενέργειας των φορτίων, όπως ο φωτισμός ή τα συστήματα ΖΝΧ, στα επίπεδα που επιθυμούν οι χρήστες,
- να συγκεντρώνουν και να παρουσιάζουν δεδομένα σχετικά με τις καταναλώσεις των φορτίων,
- και να προσαρμόζουν τα επίπεδα σκίασης ώστε να αυξάνεται η εξοικονόμηση ενέργειας στις εξωτερικές τοιχοποιίες ή στα ανοίγματα (κουφώματα) αυτών.
Με την εγκατάσταση συστημάτων που υλοποιούν τις απαιτήσεις του Εξοικονομώ 2021 μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας 30% με 40% των φορτίων που διαχειρίζονται οι συσκευές Smart Home.
Εξοικονόμηση ενέργειας και Smart Home
Έχει διαπιστωθεί, λοιπόν, πως η ενέργεια που καταναλώνουμε είναι σημαντικά αυξημένη σε σχέση με αυτή που απαιτείται. Ωστόσο οι συσκευές Smart Home μπορούν να περιορίσουν σημαντικά αυτή την υπερβολική κατανάλωση ενέργειας, όπως αποδεικνύεται στα παραδείγματα παρακάτω.
Έλεγχος θερμοσίφωνα και θερμαντικών σωμάτων
Με τη διαχείριση φορτίων μέσω συσκευών που επιτρέπουν τον απομακρυσμένο έλεγχο φορτίων και τη καταγραφή της καταναλωθείσας ενέργειας (HAM DinSwitch και HAM Plug) είναι εφικτό να λειτουργήσουν συσκευές, όπως ο θερμοσίφωνας ή ο εξωτερικός φωτισμός, για συγκεκριμένα χρονικά διάστημα που τα έχει ορίσει ο χρήστης ή μέσω διαφόρων σεναρίων, όπως όταν ο χρήστης πλησιάζει στο σπίτι. Έτσι, η λειτουργία αυτών των συσκευών άρα και η κατανάλωση ενέργειας αυτών, δεν εξαρτάται από τον χειρισμό τους από τον χρήστη, με όποια καθυστέρηση μπορεί να προκύψει στο χρόνο παύσης της λειτουργία τους, αλλά λειτουργούν αυστηρά εντός των απαραίτητων, για τη εργασία που προσφέρουν, διαστημάτων. Παράλληλα, ο χρήστης αναλύοντας της καταγραφές από την κατανάλωση ενέργειας μπορεί να εντοπίσει και στη συνέχεια να διορθώσει γεγονότα που προκαλούν αυξημένη κατανάλωση ενέργειας, όπως για παράδειγμα η λειτουργία του θερμοσίφωνα σε διαστήματα που δεν υπάρχει ζήτηση για Ζεστό Νερό Χρήσης.
Έλεγχος θέρμανσης και ψύξης χώρου
Επίσης, ένας ακόμη τομέας που σχετίζεται με σημαντικές καταναλώσεις είναι τα συστήματα θέρμανσης και ψύξης. Με την εγκατάσταση συσκευών ελέγχου αυτών των συστημάτων (ΗΑΜ RemoteAC & HAM Thermostat) μπορεί να επιτευχθεί ο ορισμός χρονοδιαγράμματος λειτουργίας, η προσαρμογή της επιθυμητής θερμοκρασίας σε συγκεκριμένα διαστήματα, όπως το βράδυ, και απενεργοποίηση των συστημάτων όταν ο χρήστης φεύγει από την κατοικία. Επομένως, τα συστήματα θέρμανσης και ψύξης θα προσαρμόζονται ακριβώς στις ανάγκες του χρήστη εξοικονομώντας ενέργεια. Για παράδειγμα, μπορεί να οριστεί κανόνας να απενεργοποιείται το κλιματιστικό αν η θερμοκρασία το καλοκαίρι πέσει κάτω από 22°C.
Έλεγχος φωτισμού
Τέλος, με τη υλοποίηση κτιριακών αυτοματισμών οι οποίοι βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των χρηστών μπορούν να εξοικονομηθούν σημαντικά ποσά ενέργειας. Για παράδειγμα με συσκευές (HAM DualSwitch) ελέγχου φορτίων μπορούμε να προγραμματίσουμε τη λειτουργία των συστημάτων σκίασης (τεντών ή ρολλών) έτσι ώστε τη χειμερινή περίοδο να εκμεταλλευόμαστε στο μέγιστο την ηλιακή ακτινοβολία για τη θέρμανση του ακινήτου και αντίστοιχα τους καλοκαιρινούς μήνες να προκαλούμε σκιάσεις στο κτήριο ώστε να μειωθούν οι ανάγκες για τη ψύξη του.
Σχετικά με τον αρθρογράφο: Ο Ορέστης Ακριτίδης είναι Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός με πολυετή εμπειρία στην ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΦΑΚΕΛΟΥ και την ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ για τα προγράμματα ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, μέσω της εταιρείας του AKRAS Engineering.